Boekrecensies,  Maatschappij,  Persoonlijk

Boekrecensie: De kracht van kwetsbaarheid

Kwetsbaarheid heeft helemaal niets te maken met zwakte, het vraagt juist grote moed en het is de sleutel tot een betekenisvol leven

Kwetsbaarheid heeft helemaal niets te maken met zwakte, het vraagt juist grote moed en het is de sleutel tot een betekenisvol leven. Dat is hoe ik het boek De kracht van kwetsbaarheid met de ondertitel Heb de moed om niet perfect te willen zijn van Brené Brown in één zin zou kunnen samenvatten.

De westerse cultuur waarin we leven is er één van schaarste: het gevoel van ‘nooit genoeg.’ We zijn constant bezig met het idee dat er gebrek is aan van alles: van liefde en veiligheid tot geld en goederen. Dit wordt gekenmerkt door en heeft tot gevolg: schaamte, vergelijking en gebrek aan betrokkenheid. Dit is precies het tegenovergestelde van het bezielde leven – dat Brown beschrijft in haar vorige boek De moed van imperfectie (dat nog op mijn leeslijst staat) – en kwetsbaarheid – die ze definieert als: ‘onzekerheden trotseren, risico’s nemen en je emotioneel bloot geven’ en ‘de oorsprong van liefde, verbondenheid, geluk, moed, empathie en creativiteit en de bron van hoop, medeleven, verantwoordelijkheid en authenticiteit’ noemt – is het antwoord.

Onszelf kwetsbaar opstellen zal ons echter confronteren met onze grootste angsten en een gevoel van schaamte opwekken. Schaamte is het pijnlijke gevoel dat volgens Brown voortkomt uit de overtuiging niet goed genoeg te zijn, daarom geen liefde waard te zijn en er niet bij te horen. Hoewel schaamte universeel is, zit er verschil tussen hoe mannen en vrouwen dit ervaren. Vrouwen ervaren de druk om perfect te zijn, met name als het aankomt op hun uiterlijk en hun (potentiële) moederschap. Mannen krijgen vooral de boodschap om nooit, maar dan ook nooit, enig signaal van zwakte te vertonen, maar sterk te zijn en onaantastbaar.

Het is daarom niet vreemd dat we onszelf allerlei mythen over kwetsbaarheid vertellen, waarvan de gedachte dat kwetsbaarheid en zwakte synoniemen zijn de grootste is. Brené Brown ontzenuwt ze stuk voor stuk. Daarnaast beschrijft ze een aantal belangrijke verdedigingsmechanismen die we gebruiken om kwetsbaarheid uit de weg te gaan. En hoe we die kunnen afleggen. Maar het belangrijkste dat nodig is om ons kwetsbaar op te kunnen stellen is het opbouwen van schaamtebestendigheid. Schaamte (h)erkennen en bespreekbaar maken zijn hier onderdelen van.

Om een cultuur van schaarste en schaamte tegen te gaan moeten we ook de cultuur van onze eigen omgeving onder de loep nemen. Wat zijn de normen en waarden? Komen de normen en waarden waar we naar streven overeen met de normen en waarden die we in de praktijk brengen? Als dat niet zo is ontstaat wat Brown noemt: een waardekloof, die gebrek aan betrokkenheid in de hand werkt. Ze geeft tips en tools voor leiders, onderwijzers en ouders hoe kwetsbaarheid te omarmen en schaamte te bestrijden in hun organisaties, scholen of gezinnen. Als we een verandering in de cultuur in onze omgeving willen zien, zullen we zelf het goede voorbeeld moeten geven en onze eigen kwetsbaarheid omarmen, ongemakkelijke gevoelens bespreekbaar maken en fouten durven toegeven. Kortom: weer menselijk worden.

Het boek gaf mij inzicht in mezelf en de cultuur waarin ik leef. Mede daardoor sta ik nu een stuk zelfbewuster in het leven en snap ik waarom sommige dingen gaan zoals ze gaan en waarom ik voel wat ik voel, bijvoorbeeld bij nieuwe dingen doen, zoals boekrecensies schrijven.

De kracht van kwetsbaarheid is een wetenschappelijke onderbouwd boek dat toch niet (te) theoretisch is, maar praktisch toepasbaar met veel handvatten en praktijkvoorbeelden, waarin de schrijfster zichzelf ook kwetsbaar opstelt. Een (h)eerlijk boek dat je aan het denken zet over jezelf en de cultuur waarin je leeft. Een aanrader voor iedereen die bereid is om zichzelf tegen te komen, risico’s te nemen en te ontdekken dat dat de moeite waard is.

Dit boek is verkrijgbaar via bol.com.

Uitgelichte afbeelding: eigen foto

3 reacties

Laat een antwoord achter