Constructieve boosheid

Word boos,…

Efeze 4:26a

De theorie

Er lijkt soms een christelijk taboe op boosheid te liggen. We worden verondersteld blije, opgewekte, happy-clappy mensen te zijn die huppelend door het leven gaan. Alsof boosheid niet hoort. Alsof het niet mag, alsof het iets is dat je zo snel mogelijk kwijt moet zien te raken. Een negatieve emotie. Nou, volgens mij bestaat er niet zoiets als een negatieve emotie. Ik bedoel dat je de basis-emoties; vreugde, verdriet, angst, boosheid, walging niet kunt indelen in positief of negatief. Als je dat zou doen, zou vreugde de enige positieve emotie zijn. Misschien dat daar dan wel het beeld van de happy-clappy christen vandaan komt. Nee, God heeft ons gemaakt als mensen met emoties. Emoties zijn nuttig en geven het leven kleur.

Boosheid is een krachtige emotie. Waar verdriet eerder maakt dat iemand zich terugtrekt – is mijn ervaring; als ik verdrietig ben ga ik in een hoekje zitten huilen – maakt boosheid dat je wilt opstaan; ‘dat kan niet, dat mag niet, ik pik het niet langer’. Terwijl verdriet gepaard gaat met zich overweldigd of machteloos voelen – en ook dat heeft een plaats, want soms zíjn er gewoon dingen die niet te veranderen zijn – wekt boosheid daadkracht op. Iemand die boos is kan agressief worden en de boel kort en klein slaan, dan wordt het dus (zelf)destructief. Maar zo is het niet bedoeld. Ik denk dat er een goddelijke/geestelijke boosheid bestaat – en ik denk dat die bedoeld is om te zorgen dat je opstaat. Tegen armoede, tegen uitbuiting of onderdrukking of welke vorm van onrecht dan ook – die jou of anderen wordt aangedaan. Het maakt dat je opstaat en er wat tegen gaat doen. Om het negatieve om te zetten in iets positiefs.

Sta op en schitter (Jes. 60:1) zeggen we vaak tegen elkaar. Die boosheid kan ons daarbij helpen. Die goddelijke/geestelijke boosheid kan je de goddelijke/geestelijke kracht en de goddelijke/geestelijke inspiratie geven om iets te doen. Dus niet vanuit je eigen kracht, maar vanuit Gods kracht. Een belangrijk kenmerk van goddelijke/geestelijke boosheid is dat die niet gericht is tegen mensen, maar tegen situaties en geestelijke dynamieken die daarachter spelen. Dat zie je ook heel duidelijk in het leven van Jezus. Hij was bewogen met de mensen, maar Zijn boosheid richtte zich tegen onrecht. Dus: wordt boos,… maar zondig niet, laat de zon niet ondergaan over je boosheid (Ef. 4:26). Interessant genoeg – weer wat geleerd – is dat een citaat van Ps. 4:5, waar staat: Wees ontzet, maar zondig niet, spreek in uw hart wanneer u op uw slaapplaats ligt en wees stil. Wat ik daaruit haal is dit: als je boosheid je niet aanzet tot iets positiefs, ga er dan mee naar God en zorg zo dat het geen (zelf)destructieve uitwerking heeft en als je boos bent op mensen is vergeving ook van groot belang.

Praktijkvoorbeeld

Ik woonde gisteren op Opwekking een gesprek bij dat ging over hoe we als christenen ons verhaal in/aan deze wereld van (social) media kunnen vertellen. Er kwam uit naar voren dat de meeste mensen op social media niet openlijk over Jezus en het evangelie durven te delen, maar dat liever bedekt doen en spreken in termen van ‘liefde’, ‘gerechtigheid’ enzovoorts omdat ze bang zijn hun niet-christelijke vrienden en contacten daarmee af te schrikken en hopen daarvan voorzichtig vrucht te zien. Ik ontplofte vanbinnen, ik moest me inhouden om niet op te staan. Toen ik er vanochtend aan terugdacht voelde ik dezelfde boosheid opkomen en terwijl ik dit type weer – het is die boosheid die me tot het schrijven van dit blog inspireert. En ik kan bijna niet blijven zitten. Af en toe loop ik gewoon een rondje en ga dan weer zitten om verder te typen.

Hoe haal je het in je hoofd om te proberen te ‘evangeliseren’ zonder de naam van Jezus te noemen!? Hallo! What’s wrong with you!? Er is maar één naam onder de hemel gegeven waardoor mensen gered kunnen worden (Hand. 4:12): JEZUS!!! Hoe kun je nou de waarheid brengen, zonder de Waarheid (=Jezus, Joh. 14:6) te brengen!? Hoe kun je leven brengen zonder de naam Jezus te noemen? Ik weet niet hoor, mensen hebben Jezus nodig, iets anders gaat ze niet redden… Mensen die denken dat ze (op social media) van God kunnen getuigen zonder de naam van Jezus te noemen misleiden zichzelf. Je houdt jezelf voor de gek. Geloof me, been there, done that.

Wat ook naar voren kwam was dat wij als christenen altijd achter de (social media) feiten aan hobbelen omdat we kijken naar wat er in de wereld gebeurt en terwijl wij dat nadoen, is de volgende ontwikkeling alweer bezig. Waarom kijken naar de wereld en doen wat zij doen? Waarom zouden we een slechte kopie van de wereld willen zijn? Waarom zouden we hele strategieën gaan uitwerken hoe we de mensen kunnen bereiken, zonder ze door te veel confrontatie af te schrikken? Waarom? We zijn niet geroepen om de wereld te imiteren (Rom. 12:2), wij zijn geroepen om gevormd te worden naar het beeld van Jezus (Rom. 8:29)! Wij hoeven niet naar de wereld te kijken hoe ze het daar doen en dat na te apen – met een christelijk sausje eroverheen. Wij hebben de Heilige Geest in ons wonen, en die is creatief, die kan veel betere concepten en ideeën bedenken dan wij. Die weet wat er in de harten van de mensen omgaat en wat ze nodig hebben, hoe ze bereikt kunnen worden met het evangelie.

Toen ik er vanochtend over nadacht, herinnerde ik me de preek van Danielle Strickland, die de avond daarvoor sprak. Ze vertelde hoe zij al een jaar bezig was een beruchte drugsdealer te bereiken door voorzichtige vriendelijkheid, toen ze met een vriendin de stad in ging, en de vriendin een woord van kennis (1 Kor. 12:8) over hem uitsprak, hij brak en ze hem ter plekke tot Jezus konden leiden. En zo zijn er nog veel meer soortgelijke getuigenissen.

Paulus zei dat hij niet was gekomen met veel woorden, indrukwekkend, welbespraakt en overtuigend – wat in die tijd en cultuur dé manier was om een goed verhaal over te brengen, maar met het betonen van geest en kracht (1 Kor. 2:4). Er zijn verschillende werkingen van de Heilige Geest (zie oa 1 Kor 12:7-10). Het woord van kennis is er één van. Niets is zo krachtig en niets is overtuigender dan wanneer iemand ervaart dat God op een persoonlijke manier naar hem/haar toekomt en hem/haar op een persoonlijke manier aanraakt en juist datgene geeft wat hij/zij op dat moment nodig heeft. Daar kan geen communicatiestrategie tegenop!

Ik voel inmiddels geen boosheid meer, die heeft plaats gemaakt voor enthousiasme. Ik raak onder de indruk van hoeveel beter de strategieën van God zijn dan die van de wereld. Hoe Gods wijsheid en Zijn wegen hoger zijn dan die van ons (Jes. 55:8,9). Het lijkt wel alsof ik ben wakker geworden en onder een laag stof vandaan ben gekomen. Ik voel me hoopvol. Ik was een beetje te neergeslagen, maar nu voelt het alsof ik weer ben opgestaan. Het schrijven van dit blog is de eerste stap. Nu aan mij de uitdaging om verdere stappen te zetten en niet weer in slaap te sukkelen.

Uitgelichte afbeelding: Brooke Lark via Unsplash